چرا فیزیک و اخترفیزیک؟

در این فصل از پادکست ها هدف و نیت ما پیدا کردن روش و رویکردی هست که بتواند زندگی را برای ما راحت تر کند. یک کتابخانه بودن و سرشار از دانش بودن اگر نتواند رد پای موثری از خود در زندگی بگذارد به چه کار ما می آید؟ پس ما میخواهیم از علم زیبا و پیچیده ای به نام فیزیک کمک بگیریم تا در دنیای پیچیده ی امروز و در روزهای ملتهب و بیقرار زندگی، قراری بگیریم.

چرا فیزیک و اخترفیزیک؟! بیایید از بنیادی ترین سوال بشریت در تمام طول تاریخ شروع کنیم: من کی هستم؟ اینجا چکار میکنم؟

روزها فکر من اینست و همه شب سخنم        

که چرا غافل از احوال دل خویشتنم

زکجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟

به کجامیروم آخر؟ ننمایی وطنم

این دو سوال سوالهایی بودند که در تمام طول تاریخ هرگاه بشر لحظه ای از تلاش و تقلا برای زنده ماندن دست میکشید به ذهنش می آمد. اینکه تلاش میکنم که زنده بمانم که چه شود؟

پدید آمدن تمام علوم در تمام تاریخ دو دلیل اصلی داشت:

1- پاسخ به نیازهای بشر برای زنده ماندن 

و

2-پاسخ به کیستی بشر

آنجایی که بشر وارد علومی میشد مثل روانشناسی، فلسفه، منطق، هستی شناسی، کیهان شناسی و حتی خداشناسی، دنبال اثری از پاسخ به سوال کیستی خود بود.

اگر انسان و هستی را یک مکعب فرض کنیم که سه بعد دارد هر کدام ازین علوم از یک وجه شروع به نگاه کردن و شناختن این مکعب کردند. فرضیات خاص خود را داشتند و نتایج خاص خود. نتایجی که خیلی وقتها با یکدیگر متفاوت بود و حتی گاهی متناقض. حالا اگر بخواهیم به درک جامع تر و کاملتری نسبت به این مکعب برسیم شاید باید برویم سراغ فرضیات مشترک. فرضیات مشترک تمام این وجه ها که تبدیل میشدند به قوانینی که از هر طرف که به این مکعب نگاه میکردیم ثابت بودند .

نیل تایسون میگوید: دانشمندان ممکن است که با یکدیگر دعوا کنند، مخالفت کنند و بحث کنند ولی شرارت نمیکنند. دانشمندان با ذهن همدیگر درگیر نمیشوند. میگویند ادعایت را ثابت کن جوری که بشود با فرمول های ریاضی به آن عینیت داد. بنابراین بر اساس تفکرات ذهنی خودشان و باورهایی که میتواند برای تک تک آدمها متفاوت باشد کاری ندارند، بلکه جهان شمول است و از همه مهمتر خودش برمیگردد و با کشفیات جدید خودش را اصلاح میکند. و هیچ تعصبی روی آنچه کشف کرده است ندارد.

به همین دلیل ما میخواهیم ببینیم آیا میتوانیم با تکیه بر همین فرمول ها و قوانین که نقطه مشترک تک تک ما ادمها در این سیاره است به نقطه مشترکی برای شناخت کیستی خودمان و جهان خودمان برسیم تا به تبع آن بتوانیم صلح و عشق را در این سیاره تجربه کنیم.

بیا تا گل برافشانیم و می در ساغر اندازیم

فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم

برای شروع از اصلیترین و بنیادی ترین کشفیات بشر استفاده میکنیم. ماده و نیرو. جهان از ماده ها و نیروهایی که این ماده ها را به هم مرتبط میکند تشکیل شده است. ماده تشکیل شده است از عناصری که ما در جدولی به نام جدول مندلیوف میشناسیم و برای شناخت  نیروها هم جدولی داریم که خوشبختانه به بلندبالایی جدول مندلیوف نیست. 

4 نیرو در جهان وجود دارد، 4 نیرویی که تا به امروز شناخته شده اند:

1- نیروی هسته ای ضعیف که واپاشی رادیواکتیو را کنترل میکند.

2-نیروی هسته ای قوی که هسته اتم را پیوند میدهد.

3-نیروی الکترومغناطیسی که مولکولها را به هم پیوند میدهد و

4- نیروی گرانش که توده ی ماده ها را به هم پیوند میدهد.

در این اپیزود به این پرداختیم که چرا برای شناخت انسان و برای پیدا کردن رویکردی که باعث راحت تر شدن زندگی شود به سراغ فیزیک و اخترفیزیک آمده ایم و در اپیزودهای بعدی از همین قوانین ثابت و انکارناپذیر فیزیک استفاده میکنیم تا بتوانیم این رویکرد را شکل بدهیم.

همراه من باشید.

این اپیزود را اینجا بشنوید.